KONGREGACJA KULTU BOŻEGO
LIST OKÓLNY O PRZYGOTOWANIU I OBCHODZENIU
ŚWIAT PASCHALNYCH
V. WIELKI PIĄTEK MĘKI PAŃSKIEJ
58. W tym dniu, w którym "Chrystus został ofiarowany jako nasza Pascha"63, Kościół rozmyślając nad Męką swojego Pana i Oblubieńca oraz adorując Krzyż, wspomina narodzenie z boku Chrystusa umierającego na Krzyżu i wstawia si do Boga za zbawienie całego świata.
59. Zgodnie z najdawniejsza tradycją Kościół nie sprawuje w tym dniu Eucharystii; Komunii świętej udziela się wiernym jedynie podczas liturgii ku czci Męki Pańskiej; chorym, którzy w tej liturgii nie mogą uczestniczyć, ciało pańskie może być zaniesione o każdej porze dnia64.
60. Wielki Piątek Męki Pańskiej w całym kościele jest dniem pokuty, w którym obowiązuje zachowanie wstrzemięźliwości i postu65.
61. Stanowczo zakazuje się w tym dniu sprawowanie sakramentów, z wyjątkiem Sakramentu Pokuty i Namaszczenia chorych66. Pogrzeb należy odprawić bez śpiewu, bez gry na organach i bez dźwięku dzwonów.
62. Zaleca się dzisiaj sprawowanie w kościołach z udziałem ludu Godziny czytań i Jutrzni (por. nr 40).
63. Obrzęd Męki Pańskiej winien być sprawowany w godzinach popołudniowych, około godziny 1500. Z racji duszpasterskich można wybrać inną, bardziej stosowną godzinę, w której lud łatwiej może się zgromadzić, np. tuż popołudniu albo w późniejszych godzinach, jednakże nie po godzinie 21.0067.
64. Pochodzący z najstarszej tradycji Kościoła porządek Liturgii Męki Pańskiej (liturgia słowa, adoracja Krzyża i komunia Święta) winien być nabożnie i starannie zachowany i nikomu nie wolno go samowolnie zmieniać.
65. Kapłan i usługujący udają się do ołtarza w milczeniu, bez śpiewu. Jeśli mają być włączone jakieś słowa wprowadzenia, należy je wypowiedzieć przed wejściem usługujących.
Kapłan i usługujący po oddaniu pokłonu ołtarzowi, padają na twarz; prostracja ta, jako obrzęd właściwy dla tego dnia, winna być starannie zachowana, oznacza bowiem zarówno upokorzenie "człowieka ziemskiego"68, jak i smutek i ból Kościoła.
Wierni zaś stoją podczas wejścia usługujących, a następnie klękają i modlą się w milczeniu.
66. Czytania należy wykonać w całości. W zwykły sposób należy też odśpiewać psalm responsoryjny i aklamacje przed Ewangelią. Opowiadanie o Męce Pańskiej według św. Jana śpiewa się lub czyta w ten sam sposób, jak w poprzednia niedzielę (por. nr 33). Po Opowiadaniu o Męce należy wygłosić homilię, a pod koniec wezwać wiernych, aby przez pewien czas trwali na rozmyślaniu69.
67. Modlitwa powszechna niech będzie zanoszona według tekstu i formuły przekazanych od najdawniejszych czasów i z całym bogactwem intencji, które dobrze wyrażają powszechny zasięg Męki Chrystusa zawieszonego na Krzyżu na zbawienie całego świata. W razie poważnej potrzeby o charakterze publicznym, miejscowy ordynariusz może zezwolić lub nakazać, aby została dodana specjalna intencja70.
Wolno kapłanowi wybrać spośród modlitw podanych w mszale te, które bardziej odpowiadają miejscowym warunkom, tak jednak, aby został zachowany porządek intencji proponowany zazwyczaj w modlitwie powszechnej71.
68. Krzyż używany w obrzędzie odsłonięcia winien być dość duży i piękny; należy wybrać pierwszą lub druga formę podaną w Mszale. Obrzęd ten należy sprawować z okazałością tego znaku naszego zbawienia: zarówno wezwanie przy odsłonięciu Krzyża, jak i odpowiedz ludu winny być śpiewane; nie należy tez pomijać pełnego czci milczenia po każdej prostracji wiernych, kiedy kapłan stoi i trzyma podniesiony Krzyż .
69. Osobista adoracja Krzyża jest najpoważniejszym elementem w tym obrzędzie. Dlatego należy przedstawić Krzyż do adoracji każdemu z wiernych i jedynie w bardzo wielkim zgromadzeniu ludu można zastosować obrzęd adoracji dokonywanej przez wszystkich razem72.
Do adoracji należy używać tylko jednego Krzyża; domaga się tego prawidłowość znaku. Podczas adoracji krzyża niech będą wykonywane antyfony, "Improperia" i hymny, które w sposób liryczny przywołują na pamięć historię zbawienia73, albo inne stosowne pieśni.
70. Kapłan śpiewa wezwanie do Modlitwy Pańskiej, którą następnie śpiewają wszyscy. Nie przekazuje się znaku pokoju. Komunia święta jest rozdzielana zgodnie z obrzędem podanym w Mszale.
Podczas Komunii można śpiewać ps 21 lub inną stosowną pieśń. Po Komunii zanosi się puszkę do przygotowanego miejsca poza kościołem.
71. Po zakończeniu liturgii obnaża się ołtarz, pozostawia się jedynie Krzyż z czterema świecami. Należy przygotować w kościele odpowiednie pomieszczenie (np. kaplicę, w której przechowywana byłe Eucharystia w Wielki Czwartek), gdzie będzie złożony Krzyż, aby wierni mogli go adorować i całować, i gdzie mogliby trwać na modlitwie, na rozmyślaniu.
72. Z racji duszpasterskich nigdy nie należy zaniedbywać w tym dniu nabożeństw, jak Droga Krzyżowa, procesja ku czci Męki Pańskiej i wspomnienia boleści Najświętszej Maryi Panny. Teksty i śpiewy tych nabożeństw należy dostosować do ducha Liturgii tego dnia. Porę tych nabożeństw należy tak uzgodnić z godziną głównej celebracji, aby okazywało się, że Czynność liturgiczna z natury swojej znacznie przewyższa wszystkie inne nabożeństwa74.
PRZYPISY
63 1 Kor 5,7.
64 Por. Mszał Rzymski, Wielki Piątek Męki Pańskiej, nry 1i 3.
65 Paweł VI, Konstytucja Apostolska "Paenitemini" II, 2; AAS 58 (1966) 845;
66 Por. Mszał Rzymski, wielki Piątek Męki Pańskiej, nr 1; Kongregacja Kultu Bożego, Wyjaśnienia do Mszału Rzymskiego, w "Notitiae" 13 (1977) 602.
67 Por. Tamże, nr 3; Święta Kongregacja Obrzędów, Zalecenia i wyjaśnienia dotyczące Odnowienia obrzędu Wielkiego Tygodnia (1 II 1957); nr 14: AAS 49 (1957) 93
68 Por. tamże, nr 5, modlitwa druga.
69 Por. tamże, nr 9; Por. Ceremoniał Biskupów, nr 319.
70 Por. tamże, nr 12.
71 Por. Mszał Rzymski, OWMR 46.
72 Por. Mszał Rzymski, Wielki Piątek Męki Pańskiej, nr 19.
73 Por. Mt 6,3-4.
74 Por. KL 13. | 
