ŚWIĘTA KONGREGACJA OBRZĘDÓW

"INTER OCUMENICI"
Pierwsza Instrukcja o należytym wykonywaniu Konstytucji o Liturgii Świętej 

ROZDZIAŁ I
BUDOWA KOŚCIOŁÓW I OŁTARZY
W SPOSÓB UŁATWIAJĄCY CZYNNE UCZESTNICTWO WIERNYCH 

I. O układzie kościołów

90. Przy budowie nowych kościołów, przy restauracji kościołów albo też ich przystosowaniu usilnie należy zabiegać, aby się one nadawały do odprawiania czynności świętych, stosownie do ich natury i do osiągnięcia czynnego uczestnictwa wiernych (por. Konst. art. 124).

II. Ołtarz wielki

91. Pożądane jest wystawienie ołtarza wielkiego w takim oddaleniu od ściany, aby go łatwo można obejść i aby celebra mogła się odbywać twarzą do ludu; w świątyni zaś ołtarz powinien zająć takie miejsce, aby rzeczywiście stanowił ośrodek, na którym samorzutnie skupia się uwaga całego zgromadzenia wiernych.
W wyborze materiału, z którego ma być zbudowany ołtarz i jego wyposażenie, należy zachować przepisy prawne.
Prezbiterium wokół ołtarza powinno być tak obszerne, aby obrzędy święte łatwo można spełniać.

III. Siedzenia celebransa i asysty

92. Siedzenia dla celebransa i asysty, stosownie do rozkładu poszczególnych kościołów, tak mają być umieszczone, aby wierni dobrze mogli je widzieć i aby było widać, że celebrans rzeczywiście przewodniczy całemu zgromadzeniu.
Jeżeli jednak siedzenie będzie ustawione za ołtarzem, nie należy mu nadawać wyglądu tronu, gdyż to przysługuje tylko biskupowi.

IV. Ołtarze boczne

93. Ołtarzy bocznych powinno być niewiele, a nawet, jeżeli charakter budynku na to pozwala, bardzo jest wskazane umieszczanie ich w kaplicach, w jakiś sposób oddzielonych od głównej nawy kościoła.

V. Zdobienie ołtarzy

94. Krzyż i świeczniki potrzebne na ołtarzu przy poszczególnych czynnościach liturgicznych, można ustawiać także obok ołtarza, za zgodą miejscowego ordynariusza.

VI. Przechowywanie Najświętszego Sakramentu

95. Najświętszy Sakrament należy przechowywać w mocnym i nieusuwalnym tabernakulum, umieszczonym na środku ołtarza wielkiego, lub też bocznego, byleby naprawdę był piękny; albo - stosownie do uprawnionych zwyczajów, które w poszczególnych wypadkach zatwierdza ordynariusz - także w innej części kościoła, naprawdę dostojnej i bogato ozdobionej.
Wolno odprawiać Mszę św. twarzą do ludu, nawet jeżeli na ołtarzu jest tabernakulum, byleby ono było małe ale odpowiednie.

VII. Ambona

96. Pożądana jest ambona - mogą być i dwie - do wygłaszania czytań świętych; należy ją tak ustawić, aby osobę czytającego można było dobrze widzieć i słyszeć.

VIII. Pomieszczenie chóru i organów

97. Miejsce dla chóru i organów tak należy urządzić, aby było widać, że śpiewacy i organista stanowią część zgromadzenia wiernych, i aby oni w należyty sposób mogli spełniać swoje funkcje liturgiczne.

IX. Miejsca dla wiernych

98. Miejsca dla wiernych powinno się urządzić ze szczególną troskliwością, aby oni zarówno wzrokiem jak i duchem mogli należycie uczestniczyć w świętych obchodach. Wskazane jest przygotowanie dla nich ławek, krzeseł, jednakże zwyczaj rezerwowania miejsc siedzących dla niektórych osób prywatnych trzeba usunąć, stosownie do art. 32 Konstytucji.
 Należy się również postarać, aby celebransa i jego asystę wierni mogli nie tylko widzieć, lecz także swobodnie słyszeć, przy użyciu dzisiejszych wynalazków technicznych.

X. Chrzcielnica

99. Przy wznoszeniu i zdobieniu chrzcielnicy należy zabiegać o to, aby jasno widniała godność sakramentu chrztu św., a miejsce nadawało się do obchodów wspólnych (por. art. 27 Konst.).

* * *

Niniejszą Instrukcję, przygotowaną przez Radę dla wykonywania Konstytucji o Liturgii św. z polecenia Ojca św. Pawła VI, kardynał Jakub Lercaro, przewodniczący tejże Rady, przedstawił Jego Świątobliwości. Po starannym jej rozważeniu przy pomocy członków wyżej wspomnianej Rady i Świętej Kongreacji Obrzędów, na audiencji dn. 26. IX. 1964 r. udzielonej kardynałowi Arkadiuszowi Marii Larraona, prefektowi Świętej Kongregacji Obrzędów, Ojciec św. Instrukcję W całości i w szczegółach przyjął, powagą swoją zatwierdził i rozkazał ogłosić, że od dnia 7. III. 1965 r., od pierwszej niedzieli W. Postu wszyscy, których ona dotyczy powinni ją starannie zachowywać. Z wykluczeniem wszystkiego, co byłoby jej przeciwne.

Rzym, 26 września 1964 r.

JAKUB KARDYNAŁ LERCARO, Abp Bolonii, Przewodniczący Rady dla wykonywania Konstytucji o Liturgii 
ARKADIUSZ M.KARD. LARRAONA, Prefekt św. Kongregacji Obrzędów
HENRYK DANTE, Abp tyt. Sekretarz Kongregacji

"Wiadomości Diecezjalne (Katowice)", (1964) nr 11-12, s.129 - 144.