ŚWIĘTA KONGREGACJA OBRZĘDÓW

"INTER OCUMENICI"
Pierwsza Instrukcja o należytym wykonywaniu Konstytucji o Liturgii Świętej

ROZDZIAŁ II
NAJŚWIĘTSZE MISTERIUM EUCHARYSTYCZNE

I. Ordinarium mszalne (do art. 50 Konst.)

48. Zanim całe Ordinarium mszalne będzie zreferowane, już obecnie należy zachować to, co następuje:
a) Tekstów zmiennych (Proprium), śpiewanych lub recytowanych przez chór albo lud, celebrans nie odmawia prywatnie.
b) Teksty stałe Mszy św. (Ordinarium) celebrans może śpiewać lub recytować razem z chórem czy też ludem.
c) W modlitwach u stóp ołtarza na początku Mszy św. opuszcza się psalm 42. Wszystkie zaś modlitwy u stóp ołtarza opuszcza się za każdym razem, gdy bezpośrednio przedtem odbyła się inna czynność liturgiczna.
d) We Mszy uroczystej subdiakon nie trzyma pateny, która wobec tego pozostaje na ołtarzu.
e) Modlitwę zwaną secreta, czyli modlitwę nad darami ofiarnymi, we Mszach śpiewanych należy śpiewać, a w innych odmawiać głośno.
f) Końcową doksologię kanonu - od słów "per Ipsum" aż do słów "per omnia saecula saeculorum. R. Amen" włącznie - należy śpiewać albo wypowiadać głośno. Podczas całej doksologii celebrans trzyma hostię nad kielichem nieco podniesionym do góry, pomijając znaki krzyża, a na końcu przyklęka dopiero wtedy, gdy lud odpowie Amen.
g) We Mszach czytanych Pater noster celebrans może odmawiać razem z ludem w języku ojczystym; we Mszach śpiewanych Pater noster lud może śpiewać razem z celebransem po łacinie, a jeżeli kościelna władza terytorialna tak zarządzi, nawet w języku ojczystym, według melodii zatwierdzonej przez tę że władzę.
h) Modlitwę, która następuje po modlitwie Pańskiej, należy śpiewać lub odmawiać głośno.
i) Przy udzielaniu Komunii św. trzeba wypowiadać formułę Corpus Christi. Wymawiając te słowa, celebrans podniesioną nieco nad puszką małą hostię ukazuje przyjmującemu, który odpowiada Amen, potem celebrans podaje mu Komunię św., opuszczając jednak znak krzyża.
j) Opuszcza się ostatnią Ewangelię, modły Leona XIII zostają zniesione.
k) Wolno celebrować Mszę śpiewaną w asyście samego tylko diakona.
l) W razie potrzeby wolno biskupom odprawiać Mszę śpiewaną w taki sam sposób, jak to czynią kapłani.

II. Lekcje i śpiewy między lekcjami (do art. 51 Konst.)

49. We Mszach odprawianych przy udziale ludu, epistołę i Ewangelię należy czytać albo śpiewać w kierunku ludu:
a) we Mszy uroczystej z ambony albo od balustrady,
b) we Mszy śpiewanej i we Mszy czytanej, jeżeli je śpiewa lub czyta celebrans, czyni to albo od ołtarza, albo z ambony, albo od balustrady, zależnie od tego, co bardziej będzie wskazane; jeżeli zaś ktoś inny będzie czytał albo śpiewał, wówczas z ambony albo też przy balustradzie.

50. We Mszach nieuroczystych wprawdzie, ale odprawianych z udziałem wiernych, lekcje i epistołę razem ze śpiewami, które między nimi występują, może czytać odpowiedni lektor czy też ministrant, podczas gdy celebrans siedzi i słucha; Ewangelię zaś może czytać diakon lub inny kapłan, który przedtem odmawia modlitwę Munda cor meum, prosi o błogosławieństwo, a na końcu księgę Ewangelii podaje celebransowi do ucałowania.

51. We Mszach śpiewanych, jeżeli lekcje, epistołę i Ewangelię wygłasza się w języku ojczystym, można je po prostu odczytać.

52. Przy czytaniu lub śpiewaniu: lekcji, epistoły, śpiewów, które po nich następują, i Ewangelii - tak należy postępować:
a) We Mszy uroczystej celebrans siedząc słucha lekcji, epistoły i śpiewów, które po nich następują. Po prześpiewaniu albo przeczytaniu epistoły subdiakon udaje się do celebransa i otrzymuje od niego błogosławieństwo. Potem celebrans siedząc sypie kadzidło i błogosławi, a podczas śpiewu Alleluja z wersetem - czy też pod koniec innych śpiewów po epistole - wstaje, aby pobłogosławić diakona i stojąc słucha śpiewu Ewangelii, następnie całuje księgę Ewangelii, a po homilii intonuje Credo, jeżeli ono przysługuje formularzowi. Po Credo razem z asystą wraca do ołtarza, jeżeli nie zajdzie potrzeba przewodniczenia modlitwie wiernych.
b) We Mszach śpiewanych albo czytanych, jeżeli lekcje, epistoła, śpiewy po nich następujące i Ewangelię śpiewa lub czyta osoba, o której była mowa w n. 50, celebrans zachowuje się tak samo, jak wyżej¹¹.
c) We Mszach śpiewanych albo czytanych, w których sam celebrans będzie śpiewał lub czytał Ewangelię: podczas śpiewu lub recytowania Alleluja i wersetu, albo pod koniec innych śpiewów po epistole, celebrans staje u stóp ołtarza, głęboko się pochyla, mówi Munda cor meum, a następnie udaje się na ambonę albo do balustrady, aby stamtąd odśpiewać lub odczytać Ewangelię.
d) Jeżeli zaś we Mszy śpiewanej lub czytanej wszystkie lekcje sam celebrans będzie śpiewał lub czytał z ambony czy też przy balustradzie, wówczas, pozostając na tym samym miejscu, czyta w razie potrzeby następujące po lekcjach i epistole śpiewy; Munda cor meum odmawia zwrócony ku ołtarzowi.

III. Homilia (do art. 52 Konst.)

53. W niedziele i święta nakazane należy głosić homilię we wszystkich Mszach odprawianych przy udziale ludu; wyjątku nie stanowi ani konwentualna Msza śpiewana, ani też pontyfikalna.
 W dni zaś nie świąteczne homilię się zaleca, zwłaszcza w niektóre ferie Adwentu i Wielkiego Postu, jak również przy innych okazjach, gdy wierni liczniej zgromadzą się w kościele.

54. Przez homilię, mającą za punkt wyjścia tekst święty, należy rozumieć wyjaśnienie jakiegoś szczegółu z czytań Pisma św. lub innego tekstu, który się wybrało z Ordinarium albo z Proprium we Mszy danego dnia, uwzględniając jednak celebrowane misterium i szczególne potrzeby słuchaczy.

55. W razie dostarczania schematów kazań, które mają być głoszone podczas Mszy św. w niektórych okresach roku, należy zachować wewnętrzną ich łączność przynajmniej z głównymi okresami i świętami roku liturgicznego (por. Konst. art. 102-104) czyli z misterium Odkupienia, homilia bowiem stanowi część liturgii danego dnia.

IV. O modlitwie powszechnej czyli wiernych (do art. 53 Konst.)

56. W miejscowościach, w których już praktykuje się zwyczaj modlitwy powszechnej czyli wiernych przed ofiarowaniem po wezwaniu Oremus - niech ta modlitwa tymczasem odbywa się według formuł istniejących już w poszczególnych okręgach; celebrans będzie kierował tą modlitwą albo z miejsca gdzie siedział, albo od ołtarza, albo z ambony, albo od balustrady.
Intencje czyli wezwania może śpiewać diakon lub kantor, czy też odpowiedni ministrant, przy czym jednak celebransowi zastrzega się słowa wprowadzające i modlitwę końcową, którą zwyczajnie będzie modlitwa Deus refugium nostrum et virtus (por. Mszał rzymski, Modlitwy różne n. 20) albo jakaś inna modlitwa, bardziej odpowiadająca szczególnej potrzebie.
W miejscowościach zaś, gdzie nie ma zwyczaju modlitwy powszechnej czyli wiernych, kompetentna władza terytorialna może ją zarządzić według wyżej wskazanego sposobu, przy użyciu formuł tymczasowo przez nią zatwierdzonych.

V. Zasięg języka ojczystego we Mszy św. (do art. 54 Konst.)

57. We Mszach śpiewanych albo czytanych, odprawianych z uczestnictwem ludu, kompetentna władza terytorialna kościelna może dopuścić język ojczysty po zbadaniu i zatwierdzeniu akt przez Stolicę Apostolską:
a) przede wszystkim do głoszenia lekcji, epistoły i Ewangelii, jak również w modlitwie powszechnej czyli wiernych;
b) stosownie zaś do warunków miejscowych, także w śpiewach Ordinarium mszalnego, a mianowicie: Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus-Benedietus i Agnus Dei, jak również w antyfonach introitowych, ofiarowania i komunijnych, wreszcie w śpiewach między czytaniami;
c) ponadto w aklamacjach, pozdrowieniach i dialogach - w formułach Ecce Agnus Dei, Domine non sum dignus i Corpus Christi przy Komunii św. wiernych, a także w modlitwie Pańskiej z poprzedzającym ją upomnieniem i w embolizmie.
Mszały jednak, służące do użytku liturgicznego, oprócz przekładu powinny zawierać także tekst łaciński.

58. Jedynie do Stolicy Apostolskiej należy pozwalać na użycie języka ojczystego w innych częściach Mszy św., które śpiewa albo wygłasza sam celebrans.

59. Duszpasterze pilnie powinni czuwać nad tym, aby wierni, szczególnie zaś członkowie świeckich stowarzyszeń religijnych, umieli wspólnie recytować lub śpiewać - także po łacinie - części Ordinarium mszalnego, które do nich należą, zwłaszcza przy użyciu prostszych melodii.

VI. Pozwolenie ponownego przyjęcia Komunii św. w tym samym dniu (do art. 55 Konst.)

60. Wierni, którzy we Mszy wigilii paschalnej i we Mszy nocnej Narodzenia Pańskiego (pasterka) byli u Komunii św., mogą ponownie przystąpić do niej w drugiej Mszy wielkanocnej i w jednej ze Mszy odprawianych w dniu Bożego Narodzenia.