INSTRUKCJA
"INAESTIMABILE DONUM"
W SPRAWIE NIEKTÓRYCH NORM DOTYCZNĄCYCH KULTU TAJEMNICY EUCHARYSTYCZNEJ
B) KULT EUCHARYSTYCZNY POZA MSZĄ ŚWIETĄ
20. Zaleca się gorąco nabożeństwa publiczne jak i prywatne do Najświętszego Sakramentu także poza Mszą św. Obecność Chrystusa, którego wierni adorują w Eucharystii, wywodzi się bowiem z Ofiary i zmierza do sakramentalnego i duchowego jednoczenia.
21. Przy wprowadzaniu pobożnych praktyk eucharystycznych trzeba mieć na uwadze okresy liturgiczne, tak aby te praktyki harmonizowały z Liturgią, z niej w jakiś sposób czerpały natchnienie i do niej prowadziły lud chrześcijański30.
22. Co się tyczy wystawienia Najświętszego Sakramentu na czas krótki lub dłuższy, procesji eucharystycznych, kongresów eucharystycznych oraz wszystkich przejawów pobożności eucharystycznych, należy przestrzegać wskazań duszpasterskich i przepisów zawartych w Rytuale Rzymskim31.
23. nie należy zapominać, że "przed błogosławieństwem Najświętszym Sakramentem winno się poświęcić odpowiedni czas na czytanie Słowa Bożego, na pieśni i modlitwy oraz na cichą adorację 32. Na zakończenie adoracji śpiewa się jakiś hymn, odmawia się lub śpiewa się jedną z modlitw wybraną z Rytuału Rzymskiego33.
24. Tabernakulum, w którym przechowuje się Eucharystię , może być umieszczone w ołtarzu lub poza nim, w miejscu bardzo widocznym w kościele, naprawdę godnym i odpowiednio ozdobionym, albo w kaplicy nadającej się do modlitwy prywatnej i adoracji wiernych34.
25. Tabernakulum winno być z materiału trwałego, nienaruszalnego oraz nieprzezroczystego35. Przed tabernakulum - ozdobionym na znak obecności Eucharystii konopeum lub w inny odpowiedni, określony przez kompetentną władzę sposób - winno stale płonąć światło wyrażające część oddawaną Panu36.
26. Przed Najświętszym Sakramentem zamkniętym w tabernakulum lub wystawionym publicznie, należy zachować czcigodny zwyczaj przyklękania na znak uwielbienia37. W akt ten należy wkładać całą duszę. Aby serce ugięło się w kornej czci, przyklęknięcie nie powinno być ani spieszne ani niedbałe.
27. jeśli zostały wprowadzone jakiekolwiek zmiany przeciwko niniejszym zarządzeniom, należy je poprawić.
Znaczna część trudności napotykanych w przeprowadzaniu reformy Liturgii, a zwłaszcza Mszy św. pochodzi stąd, że niektórzy kapłani i wierni może nie mieli wystarczającej znajomości racji teologicznych i duchowości, dla których zostały wprowadzone zmiany według zasad ustalonych przez Sobór.
Kapłani muszą stale pogłębiać rzeczywisty obraz Kościoła38, którego żywym przejawem są obrzędy liturgiczne, zwłaszcza Msza św. Bez odpowiedniej kultury biblijnej kapłani nie będą mogli ukazywać wiernym znaczenia Liturgii jako aktualizacji - poprzez znaki - historii zbawienia. Również znajomość historii Liturgii przyczyni się do zrozumienia dokonanych zmian, nie jako nowości, lecz jako podjęcie na nowo i przystosowanie autentycznej i nieskażonej tradycji.
Liturgia wymaga ponadto wielkiej równowagi, gdyż - jak mówi konstytucja Sacrosanctum Concilium - "Liturgia w najwyższym stopniu przyczynia się do tego, aby wierni życiem swoim wyrażali oraz ujawniali innym misterium Chrystusa i rzeczywista naturę prawdziwego Kościoła, jest on bowiem ludzki i jednocześnie boski, widzialny i wyposażony w dobra niewidzialne, żarliwy w działaniu i oddany kontemplacji, obecny w świecie, a jednak pielgrzymujący. Wszystkie te właściwości posiada w taki mianowicie sposób, że to, co ludzkie, jest podporządkowane Bożemu i skierowane do Bożego, widzialne do niewidzialnego, życie czynne do kontemplacji, a to, co doczesne - do miasta przyszłego, którego szukamy"39. Bez tej równowagi ulega zniekształceniu prawdziwe oblicze chrześci-jańskiej Liturgii.
Aby osiągnąć łatwiej ten ideał, należy koniecznie dbać o formację liturgiczną w seminariach i na wydziałach40, o uczestnictwo księży w kursach, zjazdach, spotkaniach czy tygodniach liturgicznych, podczas których studium i refleksja będą umiejętnie dopełniane przez wzorowe sprawowanie obrzędów. W ten sposób kapłani będą mogli oddać się skuteczniejszej pracy duszpasterskiej, katechezie liturgicznej wiernych, organizowaniu grup lekto-rów, formacji zarówno duchowej jak i praktycznej ministrantów, kształceniu animatorów zgromadzenia, stopniowemu wzbogacaniu śpiewnika, słowem tym, wszystkim inicjatywom, które mogą ułatwić coraz głębszą znajomość Liturgii.
W przeprowadzeniu reformy liturgicznej wielka odpowiedzialność spoczywa na krajowych i diecezjalnych Komisjach liturgicznych, Instytutach i Ośrodkach liturgicznych, zwłaszcza gdy chodzi o przygotowanie przekładów ksiąg liturgicznych oraz o formację duchowieństwa i wiernych w duchu reformy zamierzonej przez Sobór.
Praca tych instytucji ma służyć władzy kościelnej. Władza ta powinna móc liczyć na ich współpracę wierną normom i wskazaniom Kościoła, której obce są samowolne inicjatywy i partykularyzmy, mogące zaszkodzić owocom odnowy liturgicznej.
Dokument ten dotrze do rąk szafarzy Bożych tajemnic w dziesiątą rocznicę wydania "Mszału Rzymskiego" opublikowanego, za wskazaniami Soboru Watykańskiego II, przez Papieża Pawła VI.
Wydaje się rzeczą stosowną przytoczyć tu niektóre słowa wypowiedziane przez Papieża na temat wierności normom dotyczącym stosowania Liturgii.
"Nader bolesnym faktem jest wprowadzanie rozłamu właśnie tam, gdzie "zrodziła nas w jedno miłość Chrystusa" to znaczy do Liturgii i do Ofiary eucharystycznej, odrzucającej szacunek należny normom ustanowionym w dziedzinie liturgicznej. Właśnie w imię tradycji prosimy wszystkich naszych synów i wszystkie wspólnoty katolickie, by odnowioną Liturgię sprawowały z godnością i żarliwością ".41
Biskupi, którzy są "kierownikami, krzewicielami i stróżami całego życia liturgicznego w powierzonym sobie Kościele"42, będą musieli znaleźć najwłaściwsze drogi wiodące do gorliwego i stanowczego wprowadzenia w życie tych norm na chwałę Bożą i dla dobra Kościoła.
Rzym, Wielki Czwartek, dnia 3 kwietnia 1980 r.
Instrukcja niniejsza, przygotowana przez Świętą Kongregację dla Sakramentów i Kultu Bożego, została zatwierdzona dnia 17 kwietnia 1980 r. przez Ojca Świętego Jana Pawła II, który potwierdzając ją swoją powagą zarządził, by została opublikowana i by była przestrzegana przez wszystkich, do których się odnosi.
James R. Kard. Knox, Prefekt
Virgilio Noe, Sekretarz
Sekcji Kultu Bożego
PRZYPISY
30 Por. Rituale Romanum, De sacra Communione et de cultu Mysterii eucharistici exrta Missam, nr 79 - 80.
31 Por. tamże, nr 82 - 112.
32 Tamże, nr 89.
33 Por. tamże, nr 97.
34 Por. Institutio generalis Missalis Romani, nr 278.
35 Por. Rituala Romanum, De sacra Communione et de cu;ltu Mysterii eucharistici exrta Missam, nr 10.
36 Św. Kongr. Rytów, Instr. Eucharisticum mysterium, nr 57.
37 Por. Rituala Romanum, De sacra Communione et de cu;ltu Mysterii eucharistici exrta Missam, nr 84.
38 Sobór Wat. II, Konst. dogm. o Kościele, Lumen gentium
39 Por. Sobór Wat. II , Konst. o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium, nr 2.
40 Por. Św. Kongr. dla Nauczania Katolickiego, Instr. o formacji liturgicznej w seminariach, In ecclesiasticam futurorum sacerdotum formationem, z dnia 3 czerwca 1979r.
41 Przemówienie na konsystorzu z dnia 24 maja 1976 roku: AAS 68 (1976) 374.
42 Sobór. Wat. II, Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele, Christus Dominus nr 15 | 
