CZĘŚĆ DRUGA
 RÓŻNORODNOŚĆ CELEBRACJI LITURGICZNYCH

Rozdział I - Eucharystia
Rozdział II - Inne sakramenty święte
Rozdział III - Rok liturgiczny
Rozdział IV - Liturgia godzin
Rozdział V - Inne celebracje liturgiczne

(x.RN) Wydobycie Eucharystii z sakramentów wtajemniczenia i potraktowanie jej osobno jest zamierzone, czy jednak w spisie treści nie powinna być ona widoczna także jako jeden z sakramentów inicjacji chrześcijańskiej (zachowując w podziale podtytuł: "sakramenty inicjacji chrześcijańskiej" Cz.II, Rozdz. II - wiem, że w tekście jest to zaznaczone)?
(DanJ) Już w pierwszej części o Niedzielnej Eucharystii we wspólnocie parafialnej dopatruję się nieprecyzyjnych i niejasnych dla przeciętnego kleryka, czy ministranta sformułowań.

Rozdział I - Eucharystia

(x.AL.) Prosimy, aby w tym rozdziale zamieszczono pełny opis przebiegu celebracji Eucharystii, także posługi i funkcje oczywiste, a nie tylko elementy wątpliwe.
(x.CzK) odnośnie do Mszy św.: należy uwzględnić realia przeciętnej parafii, w której nie będzie tylu posługujących mężczyzn i kobiet (chłopców i dziewcząt) na każdej Mszy św. Dlatego opracować:
 a) opis zwyczajnej celebracji mszalnej z udziałem lektora, psałterzysty, (kantora), organisty i kilku ministrantów;
 b) opis uroczystej Mszy św. z udziałem większej liczby posługujących (z asystą)
 c) zasady celebracji Mszy św. obrzędowych (chrzest, bierzmowanie, małżeństwo, pogrzeb)d) zaproponować obrzędy I Komunii św.; prymicji, wizytacji biskupa, odpustu parafialnego (święta patrona parafii lub rocznica dedykacji kościoła
(WK) Sprawy do opracowania - całkowicie zgadzam się z ks.dr Krakowiakiem i uwagami, które podał ks. dr Klocek na temat konieczności uzupełnienia o ceremonię powitania biskupa, instalacji proboszcza, Komunii św. dzieci, miejsca dla oficjalnie zaproszonych władz świeckich. W tym ostatnim przypadku wraca problem protokołu dyplomatycznego i precedencji.
Zasady celebracji Mszy obrzędowych także warto opisać - takie rozwiązanie przyjęto w ceremoniale angielskim "Ceremonies of the Modern Roman rite"- str 199-211, opisano tam chrzest dorosłych, chrzest dzieci, bierzmowanie, małżeństwo, namaszczenie chorych), na każdy z sakramentów

293
(KL) Niedzielna Eucharystia we wspólnocie parafialnej warto było by przepisać lub tylko tu umieścić następujące punkty z CWP 15 b,c,d i 23 a,b,c oraz 31 a,b,c,d. Warto poszerzyć punkt 295 dotyczący kręgu liturgicznego (nic nie ma na ten temat w dodatku -przypis 276).
295
(DanJ) dla mnie osobiście jest niezrozumiały, stąd najchętniej usunąłbym go całkiem. Zawarta w tym punkcie informacja o tym z jakich części składa się krąg liturgiczny nie jest zbyt precyzyjna, poza tym wydaje mi się niekonieczna.
296
(DanJ) również wydaje mi się niepotrzebny, bo jest kontynuacją punktu wcześniej nadmienionego. W następnym
297
(DanJ) nie podoba mi się, że miejsca zajmowane przez wiernych powinny wyrażać hierarchiczną strukturę. Przez posługujących jak najbardziej dla zachowania porządku, ale przez wiernych, to mija się z celem. Poza tym wszyscy wierni stanowią jedność i tę samą godność, stąd nie powinno się ich rozróżniać.
301
(Micz) Kociołek nie musi zawierać wody święconej (a chyba nawet nie powinien), bo IV forma aktu pokutnego zawiera w sobie poświęcenie wody.
(KL) nie ma sensu pisać, że każdy kapłan ma własny puryfiakaterz.
c) (x.SzF) nie: "kanony do koncelebry", ale: formularze Modlitw eucharystycznych do koncelebracji; nawias kwadratowy co oznacza? (też 303b)
303
(KL) siedem świec jest używanych tylko przy Mszy Św. z udziałem księdza biskupa, także tam to można napisać (w punkcie 305).
303 a
(Micz) "Trybularz" - dotychczas używano "kadzielnica"
306
(KL) nie ma sensu pisać o szatach dla diakona albowiem są już one wyszczególnione w punkcie 303 b).
310
(MiMN) Czy nie należy uściślić kiedy Wejście ma mieć charakter zwykły, uroczysty lub procesyjny jeżeli w innym miejscu zaleca się wejście z Ewangeliarzem w każdą niedzielę?
(JP) Czy rzeczywiście T i N przyklękają - dotychczas byli w grupie K i Mś ?
b) (KL) zachodzi sprzeczność do punkt 106 w kwestii niesienia Ewangeliarza przy uroczystym wejściu.
311
(x.AL.) Czy potrzebny, jest znak krzyża przed wyruszeniem procesji wejścia?
(KL) powinien znajdować się przed punktem 311. Przykłady modlitw podam na końcu.
313
(DanJ) mam zastrzeżenia do punktu który mówi, że turyferiusz trzyma kadzielnicę od środka, a nie od strony zewnętrznej. Jeżeli chodzi tu o sposób trzymania kadzielnicy, to narzuca się pytanie od środka czego ma nieść kadzielnicę?
a) (x.SzF) jak to się ma do 237c, gdzie mówi się, że idzie po lewej stronie i trzyma w lewej ręce?
b) (x.SzF) argument z plecami mało poważny, a ten w nawiasie niczego nie tłumaczy - raczej tak jak w 228d; "światło wskazuje na krzyż"? (por. 316d).
c) (KL) Por. punkt 107 - pierwsze jest kryterium ładu i swojego miejsca.
k) (PO) Wydaje mi się, że dobrze byłoby to ujednolicić. Moje doświadczenie wygląda następująco: za celebransem idzie ceremoniarz (po lewej stronie CS) a dopiero za nim ministranci księgi i mikrofonu (oraz pastorału i mitry). Przy większych uroczystościach za Cs idzie dwóch ceremoniarzy.
(WK) proponują zostawić zapis Ceremoniału z uwagą: dokumenty tego nie precyzują, można zostawić pewna dowolność, rozwiązanie tu prezentowane to p r o p o z y c j a.
315
(x.SzF) "tabernakulum jest boku" - brak "z"
(x.MDz) błąd! nie skłon głowy tylko głęboki ukłon!!! › 90. Brak "z"
(Micz) Cześć ołtarzowi oddaje się przez głęboki pokłon (OWMR 84) a nie skłon głowy.
316
a) (DanJ) Tyryferariusz i nawikulariusz nie powinni przyklękać, a jedynie wykonać skłon głową.
(KL) Przyjęło się że nigdy T i N nie klękają - jest to nie wygodne. Zawsze nawet gdy jest Najświętszy Sakrament robią głęboki skłon (przy procesji wejścia Tabernakulum w równej linii z ołtarzem). Tak jak nigdy osoby trzymające w rękach jakąś rzecz np.: świece, krzyż nie klękają tylko robią skłon. Nigdy się nie spotkałem by T i N przyklękali - z prostego powodu groźba rozsypania kadzidła.
(WK) także T i N nie przyklękają (ani nie czynią głębokiego ukłonu), patrz: CE 70, ponieważ są tymi, "qui ferunt res, quae in celebratione peragenda adhibentur", T i N nie są co prawda są w tym punkcie wymienieni przykładowo (jak krucyferariusz, ministranci światła i niosący księgę Ewangelii) ale spełniają opisane wyżej warunki.
(Micz) Jak w 237d: Przyklękanie z kadzielnicą może być ryzykowne i często spotyka się praktykę czynienia skłonów głowy (podobnie jak w przypadku min. światła).
317
(PO) Myślę, że trzeba by podkreślić iż ma to miejsce od krzesła.
(WK) dodać:"od miejsca przewodniczenia"
e) (x.AL.) Czy nie byłoby trafniejszym sformułowanie: "umieścić Ewangeliarz przodem do wiernych", aby przeciwstawić się dosyć częstej praktyce kładzenia go "do góry nogami".
(x.AL.) Z której strony podchodzi kapłan lub diakon po Ewangeliarz? Czy nie było by słuszne by podchodzić od strony wiernych, a następnie stając pomiędzy ministrantem światła ukazał go ludowi i przeszedł w stronę ambony?
319
d)(DanJ) zmieniłbym go. Mówi on, że zamiast używać jednej z trzech form aktu pokutnego można pobłogosławioną wodą pokropić wiernych. Aspersja jest jedną z czterech form aktu pokuty, a nie czymś "poza".
320
(Micz) dopowiedzenie: "Panie, zmiłuj się nad nami" nie śpiewa się po aspersji (4. forma aktu pokutnego), choć nie ma tej aklamacji w samym akcie. Można też zwrócić uwagę, że "Panie, zmiłuj się nad nami" nie ma charakteru pokutnego.
323
(Micz) "Bardzo często ministrant trzymający mszał przed celebransem zamyka go i odchodzi z nim w czasie konkluzji modlitwy lub podczas "Amen", Przez to ministrant zdradza się, że nie modli się z innymi, a nawet przeszkadza w modlitwie." - Wniosek o braku modlitwy ministranta jest zbyt daleko idący i może być krzywdzący, choć opisane zachowanie nie jest poprawne.
329
(MiMN) Prosimy o mocne podkreślenie nieskracalności Psalmu responsoryjnego! W naszej diecezji wydano zbiór przykładowych psalmów na różne Święta i okazje, z nieco odmiennymi tekstami niż spotykane w lekcjonarzu i teraz funkcjonuje on na zasadzie obligatoryjnej wytycznej rugując teksty z lekcjonarza. Psałterzyk ten zawiera również aklamacje o tekstach odmiennych od zawartych w lekcjonarzu. Prosimy o komentarz.
(Micz) Nie chodzi o skracanie zwrotek (to trudno zrobić ze względu na melodię), ale o pomijanie końcowych zwrotek psalmu. Zakaz pomijania można też uzasadnić tym, że psalm jest utworem poetyckim i pominięcie puenty (a często taki jest charakter ostatniej zwrotki) jest okaleczeniem utworu.
(x.CzK) Psalm responsoryjny można skracać, niekiedy nawet jest to wskazane, można wybierać tylko niektóre zwrotki. Nie zakazywać tego!
(WK) brakuje numeru odnośnika: WLM nr 9. Wybór jest dopuszczalny ale nie poszczególnych zwrotek w psalmie tylko tekstu uproszczonego, gdyż "Psalmy responsoryjne bierze się zwykle z Lekcjonarza, ponieważ ich teksty łączą się ściśle z poszczególnymi czytaniami, a zatem wybór psalmu zależy od czytań. Aby jednak lud mógł łatwiej wykonać refren, na różne okresy roku kościelnego i dla różnych kategorii świętych wybrano pewne teksty refrenów i psalmów, które można stosować zamiast tekstów ściśle odpowiadających czytaniom, gdy psalm się śpiewa" OWMR 36 (patrz, Lekcjonarz mszalny, t1", Pallotinum 1972, s 263).
330
(x.MDz) › 91a. Skąd ten punkt?
(x.CzK) znowu te skłony!
(KL) Lektor i psałterzysta się nie skłaniają - zobacz wyżej: sprawa skłonu do kapłana.
(WK) skłony przed i po czynnościach - skąd to się bierze? Zob. CE 68, 76-77
(x.SzF) jako to się ma do 91a i w którym miejscu ten skłon, zwłaszcza gdy wykonywany jest wspólnie.
(Micz) wątpliwość jak 91a: Z tego, co pamiętam z Oazy Modlitwy Diakonii Liturgicznej (grudzień 2001) zgodnie z ceremoniałem biskupim skłon obowiązuje tylko, gdy przechodzi się przed biskupem, a nie gdy podchodzi się do czytania siedząc po przeciwnej stronie prezbiterium - wtedy gest ten może być zupełnie nieczytelny.
332
c) (x.IrP) Sformułowanie tego punktu jest nieprawidłowe. Wyrażenie "może być zastosowana" nie odpowiada duchowi obrzędu, Zamiast tego: "powinna być wykonana". Trzeba jednocześnie dodać, że sekwencji, podobnie jak Alleluja nie recytuje się. Należy ją zaśpiewać. Jeśli z różnych wzglądów nie można tego uczynić, sekwencje się opuszcza. Przyczyną nie może być jednak niedbalstwo lub lekceważenie.
Ponadto trzeba wyjaśnić, że porządek przyjęty w lekcjonarzu a mianowicie najpierw sekwencja, potem Alleluja od samego początku był nieprawidłowy. Sekwencja bowiem powstała z jubilacji Alleluja i zawsze była śpiewana jako jego dalsza część. OWMR 2000 przywrócił dawną praktykę: sekwencja po Alleluja.
(Micz) wątpliwość: Czy sekwencja może być, czy musi być zastosowana w Uroczystość Zmartwychwstania i Zesłania Ducha Świętego?
(PO) Faktycznie IGMR umieszcza sekwencje po alleluja? Ale nawet na mszach papieskich jest ona wykonywana przed alleluja. Jak to powinno być, jaką zająć wtedy postawę?
(x.SzF) źle ujęte - Sekwencję śpiewa się (a nie można) tylko w 2 dni w roku.
(x.MDz) błąd! Sekwencja jest obowiązkowa w te dwa dni, w inne dowolna. Można by wpisać, kiedy dowolna (4 sekwnecje).
(WK) zapis z OWMR (patrz: przypis)! Postawa oczywiście stojąca.
333
(Micz) wątpliwość jak w 277: Czy można stosować procesję z ewangeliarzem, gdy śpiew przed ewangelią jest wykonywany z ambony przez psałterzystę?
333 a
(MiMN) Ministranci światła zostawiają świece przed amboną na Homilię? A kiedy je mają zabrać przed/na ołtarz?
334
(Micz) Ciekawa byłaby dyskusja na temat ukazywania lekcjonarza, ewangeliarza ludowi podczas aklamacji "Oto słowo Boże/Oto słowo Pańskie" - szczególnie w świetle dawnych tradycji liturgicznych i czci żydów dla Tory. Uzasadnienie, że jest to błąd, podane w tym punkcie, wydaje mi się słabe.
335
(Micz) wątpliwość jak w 93: Czy należy czynić znak krzyża po błogosławieństwie ewangeliarzem?
337
(x.MDz) "się go wnosi"…
(KL) W punkcie 371 e) wymienione jest także zniesienie do zakrystii. Proponuje następującą możliwość. Jeśli jest ksiądz biskup i jest błogosławieństwo Ewangeliarzem to należy Go odnieść albo na kredens albo na specjalne miejsce. Gdy przewodniczy zwykły kapłan jeśli jest możliwość to należy Ewangeliarz odnieść na (i tu istnieje sprawa określenia co to jest właściwe miejsce - jakiś pulpit? - czy może to być np.: ładnie przystrojony pulpit jak pod Mszał na kredensie ?). Jeśli nie byłoby tej możliwości gdzieś położyć (właściwym miejscu), lub nie było błogosławieństwa Ewangeliarzem to należy zostawić Ewangeliarz otwarty na ambonie.
338-339
(DanJ) nie zgadzam się, z tym, że homilie zaleca się jako nieodzowny czynnik zasilający życie chrześcijańskie. Owszem jest ważna, ale to nie znaczy, że najważniejsza. Homilia powinna stanowić wyjaśnienie do czytań, a nie kiedy może posłużyć jako pouczenie treści związanych z częściami stałymi Mszy św.
(Micz) Przy homilii można by napiętnować nadużycie, jakim jest skracanie czytań i psalmu, a nawet rezygnacja z 2. czytania w niedzielę, aby zostawić więcej czasu na kazanie rekolekcyjne.
341
a) (PO) Czy chrzcielne wyznanie wiary może być użyte w Eucharystii (sam się z czymś takim spotykam)?
(WK) moim zdaniem chrzcielne wyznanie wiary - tylko podczas chrztu, jeśli są możliwe inne rozwiązania są one wprost wymienione, np. użycie Symbolu Apostolskiego podczas Eucharystii z udziałem dzieci (Dyrektorium 49)
b) (x.IrP) Nie wyjaśniono jaki dokument Kościoła, Raczej jest to możliwość dana przez księgi liturgiczne. Wystarczy powiedzieć: zachęca się do naprzemiennego (na dwa chóry) wykonywania Credo, czy to śpiewem czy też recytując.
342
(DanJ) Według mnie należałoby zalecać, aby w czasie Credo wierni na słowa "Stał się człowiekiem" wykonywali głęboki skłon. A w tym punkcie autor zakłada, że wszyscy wykonują ten skłon, jeśli wykonują go to chciałbym wiedzieć w jakich wspólnotach.
(x.SzF) kiedy wykonują skłon i przyklękają? Źle - por. 85a, 90a; pokłon czy skłon?
(KL) Na słowa "I za sprawą Ducha Świętego..."
(JP) pytanie :
1. jeżeli jest procesja z darami to mogą być trudności przygotowaniem kielicha się na kredensie. (po przyjęciu ampułek przez MO diakon ma zbyt mało czasu na przygotowanie materii Eucharystii w tym miejscu). Czyli: kiedy jest procesja, przygotowanie kielicha powinno odbywać się na ołtarzu?
2. Kiedy nie ma diakona czy przygotowanie kielicha nie powinno należeć do akolity ustanowionego- świeckiego czy też alumna? (Kwestia do rozstrzygnięcia przez KEP)
348
(KL) - nie metodologiczne jest odsyłanie, tu po raz kolejny pojawia się sprawa CPL. Napisze o nim na końcu.
(x.SzF) powtórzenie z 347
349
(DanJ) Sformułowania "dla każdego kto przystąpi do Komunii św. powinny być przełożone komunikanty" w ogóle nie rozumiem. Przecież wcale nie jest wymagane, takie "przekładanie".
350
(MiMN) Naszym zdaniem ten, kto uważa, że dary ołtarza pochodzą również od niego powinien w procesji z darami uczestniczyć w postawie stojącej.
(Micz) Jestem za rozwiązaniem a.
(x.SzF) jak to się ma do u 77 i 691?
(WK) należy przyjąć rozwiązanie c!
Do punktu 350 należy dodać wyjaśnienie: Dary chleba i wina powinny być zwieńczeniem innych darów i jako takie zwieńczenie - niesione na końcu; co do uwag, że się nie zdąży przygotować itd. Spokojne rozmieszczenie na ołtarzu korporału, puryfikaterza, kielicha, mszału (jeszcze przed procesją z darami, gdy celebrans siedzi - CE 145), puszek (w trakcie procesji z darami) jest zawsze możliwe. Wyraźnie mówi o tym CE 145-147. Przygotowanie kielicha przez diakona nie ma mieć miejsca w trakcie procesji z darami, gdy odbierane są inne dary - ale potem, po dojściu do ołtarza.
(PO) Myślę, że rzeczą dość ważną jest kolejność procesji. Czy dary chleba i wina przynosić na początku czy na końcu procesji. Wiem że powinny być one zwieńczeniem innych darów. Jednak szczególnie w długich procesjach w czasie wielkich uroczystości można by rozważyć przyniesienie ich na początku. Umożliwia to bowiem spokojne rozmieszczenie ich na ołtarzu i np. przygotowanie kielicha przez diakona. Wówczas Cs powracając do ołtarza przystępuje od razu do modlitwy ofiarowania. Tak jest zresztą w mszach papieskich.
b) (KL) Można zachować postawę stojącą ale tylko wtedy gdy uczestniczą członkowie danej wspólnocie - najważniejsza jest jedność całego Zgromadzenia.
c) (x.CzK) - tak
351
(Micz) Należy mocniej podkreślić, że wszyscy stoją podczas okadzania kapłana - rzadko się z tym spotykam, a zmiana postawy wiernych wymaga odpowiedniego wyjaśnienia.
353
a) e)(PO) To chyba nie w tym miejscu
a)(WK) należy o tym przypomnieć kaznodziejom
(x.SzF) "odpowiednie miejsce" - co to znaczy?
b) (Micz) Rozumiem, że chodzi o to, aby okadzający nie stali tyłem do ołtarza i głównego celebransa, ale okadzanie ludu z boku jest mniej czytelne. W wielu kościołach kapłan przez niemal całą Mszę stoi tyłem do tabernakulum, co dla lefebrystów jest kamieniem obrazy, ale praktycznie nie da się tego uniknąć.
e) (x.SzF) jakiego znaku?
(KL) Do czego się ten punkt odnosi ?
(WK) powinna oczywiście być umieszczona później - odnosi się do znaku pokoju.
(x.CzK) bez żadnych słów
354
(JP) Należy uczulić na to kapłanów, aby w swoim nieuzasadnionym pośpiechu trochę przystopowali.
(x.MDz) A co ze świecami na ME? Przepisy nic nie mówią, ale jest zwyczaj. Powinni klękać na konsekrację, bo to nie gest, tylko postawa, a normy mówią o przyklękaniu - o geście, nie o postawie!
351
(Micz) Należy mocniej podkreślić, że wszyscy stoją podczas okadzania kapłana - rzadko się z tym spotykam, a zmiana postawy wiernych wymaga odpowiedniego wyjaśnienia.
355
(x.MDz) Wg nowego OWMR dopisać: Tam gdzie jest zwyczaj klęczenia, można go zachować.
358-359
(Micz) Warto wspomnieć, że nie wolno zmieniać zaproszenia do Komunii św. "Oto Baranek Boży..." (Przepisy wykonawcze do Instrukcji "Inaestimabile donum" z 3 kwietnia 1980)
359
(Micz) Można chyba dopuścić (zwłaszcza podczas mniej uroczystych celebracji), by procesja komunijna formowała się dopiero po "Oto Baranek Boży" i "Panie, nie jestem godzien".
(KL) Procesja powinna wyruszyć po Baranku Boży (nigdy w czasie trwania - punkt 72 c) mówi że klęczymy na słowa "Oto Baranek Boży...") gdy kapłan przyjmuje Ciało i Krew Chrystusa.
a) (x.CzK) skąd te świece? na podstawie jakiego dokumentu?
(x.SzF) zwrócić uwagę, aby wierni nie ustawiali się jak w kolejce (przepychanki, tłoczenie się), ale by był znak procesji, podchodzenia.
(WK) warto dodać, że śpiew Baranku Boży można przedłużyć gdy przedłuża się łamanie chleba - np. koncelebra
(WK) skąd procesja komunijna z możliwym użyciem świec? Czy godna uwagi tradycja (chyba tak - CPK i KSL) ?
c) (JP) Jak w 347 pkt 2. decyzja do KEP czy puryfikuje przy absencji diakona, akolita ustanowiony ?
359a, 523f Po co ministranci ze świecami przy procesji komunijnej. Czy to nie dublowanie znaków? Może tylko pozostawić taką ewentualność.
(x.SzF) zwrócić uwagę, że puryfikacji nie należy robić w zakrystii - błąd spotykany
(x.AL) Gdzie powinna odbywać się puryfikacja? (na środku ołtarza, z boku, na kredencji) Czy, jeżeli puryfikuje się z boku ołtarza nie należy raczej rozłożyć drugi korporał, niż wykonywać "gest liturgiczny" przesuwania korporału razem z kielichem?
(Micz) Warto wspomnieć, że nie wolno zmieniać formuły rozesłania "Idźcie w pokoju Chrystusa" np. na "Idźmy w pokoju Chrystusa" (Przepisy wykonawcze do Instrukcji "Inaestimabile donum" z 3 kwietnia 1980).
361
(MiMN) Czy nie należałoby dodać schematu "wyjścia" dla zespołu liturgicznego?
(Micz) Czy dopuszczalny jest zwyczaj (w prezbiterium znajduje się tabernakulum), że gdy kapłan całuje ołtarz, służba liturgiczna wykonuje ukłon w stronę ołtarza, a potem wszyscy razem klękają przed Najśw. Sakramentem i wychodzą do zakrystii? Czy podczas wyjścia (skoro nie jest to procesja) można nieść krzyż i świece?
(PO) Czy przy wyjściu powinno się używać krzyża i świec.
(KL) Po przyjściu do zakrystii mają miejsce komendy oraz modlitwa służby liturgicznej.
(x.MDz) W praktyce formuje się uroczyste wyjście. Czy tak może, ma być?
(WK) w CE 170 wprost nie ma mowy o krzyżu i świecach tylko o porządku "procesjonalnym". Takie sformułowanie zakłada chyba obecność krzyża i świec na początku, bo tak przecież procesje w kościele się rozpoczynają
362 n
(x.MDz) Warto by umieścić punkt dotyczący przebiegu liturgii podczas Eucharystii celebrowanej przy ołtarzu "przedsoborowym" - to się zdarza, np. w sanktuariach itp. Wtedy często służba liturgiczna, niekiedy kapłan, mają duże kłopoty z właściwym i godnym sprawowaniem Eucharystii!!!
362
(KL) Za szerokie omówienie posługi diakona a szczególnie jeszcze w czasie Mszy Świętej z biskupem. Rzadko kiedy można spotkać diakona na parafii a tym bardziej dwóch. Diakoni zwykle wiedzą co mają robić, a i tak robią po swojemu. Raczej nikt nie odważy się zwrócić uwagę diakonowi a i tak go diakon nie posłucha. Poza tym jest to książka dla Służby liturgicznej a nie dla diakonów, albowiem oni mają swoją formacje w seminarium. Skupiłbym się tu bardziej na posłudze ceremoniarza albowiem w praktyce jest to wszystko zawsze na jego głowie. Zaryzykowałbym stwierdzenie że ceremoniarz może robić wszystkie rzeczy te co diakon (z wyłączeniem tych zarezerwowanych przez święcenia np. czytanie Ewangelii czy rozdawanie Komunii Świętej) ale np.: odbieranie insygniów czy okadzenie - to może śmiało pełnić ceremoniarz.
367
(x.SzF) doprecyzować, bo w niektórych przypadkach dosłowna realizacja może być po prostu śmieszna.
369
(KL) nie dotyczy tylko diakona (-ów) lecz także ceremoniarza
369 c
(Micz) Trzeba rysunków, ale i wyjaśnienia słownego części stroju biskupa (mantolet, rokieta).
(DanJ) dopatruję się braku wyjaśnienia dwóch wyrazów: mantolet, rokieta. Myślę, że dla przeciętnego ministranta słowa te są obce, dlatego też należałoby je wyjaśnić. Tę samą uwagę kieruję do punktu 372. n., w którym autor nie wyjaśnia słowa: piksyda.
370
(Micz) wątpliwość: Czy w wypadku Mszy z biskupem należy, zaleca się, trzeba używać komend po łacinie, a bez biskupa nie jest to konieczne?
(KL) Warto by było zwrócić uwagę, że najważniejszą rzeczą jest to, turyferariusz służą zawsze z nawikulariuszem. Nigdy sam nawet jak są diakoni !!! Jest to na gminie łamane. Turyferariusz i Nawikulariusz po zasypani przechodzą na czoło procesji.
c) (x.MDz) "biskup diecezjalny"
e) (KL) Nie spotkałem się nigdy aby jakikolwiek biskup oddal najpierw mitrę i pastorał nim ucałował ołtarz.
(Micz) jak w 315: Cześć ołtarzowi oddaje się przez głęboki pokłon (OWMR 84) a nie skłon głowy.
(x.MDz) bład! nie przez skłon głowy, tylko przez głęboki ukłon!
(PO) Kolejność. Biskup wpierw przyklęka, potem oddaje insygnia, potem całuje ołtarz?
(WK) kolejność w tekście jest wg CE 131
g) (KL) do czego odnosi się numer w tym punkcie
(x.MDz) (136) to dać jako przypis: CE 136
h) do i) (KL) zachodzi sprzeczność albowiem ministrant to też osoba świecka
(x.MDz) ujednolicić!
k) (x.SzF) "z wyjątkiem..." - w nawiasie
371
(KL) sprzeczność z punktem 242 c) kiedy podać pastorał e) zniesienia do zakrystii nie jest wymienione przy punkcie 337
a) (Micz) Jak się to ma do punktu 83.
e) (x.MDz) dopisać: Biskup w uroczystych celebracjach może pobłogosławić Ewangeliarzem (OWMR 175)
(PO) Co z błogosławieństwem Ewangeliarzem
(WK) "może przynieść Ewangeliarz" (CE 141), błogosławieństwo Ewangeliarzem nie jest obligatoryjne
372
a) (x.SzF) "Przyjmij nas..." - źle przytoczone
c) (KL) turyferariusz nie podaje łódki diakonowi, ale podaje ją nawikulariuszem gdyż o służą razem.
(PO) Łódkę przynosi chyba N?
(WK) wg CE 153 diakon zdejmuje biskupowi piuskę i podaje ministrantowi po "Amen" modlitwy nad darami.
e) (WK) Wg CE 149 (i innych miejsc) łódkę podaje "posługujący do łódki diakon", nie jest w ogóle wyróżniony nawikulariusz. W tekście można dać alternatywę (bo praktycznie zawsze nawikulariusz jest podczas Mszy św. pod przewodnictwem biskupa).
(PO) Piuskę zdejmuje się chyba na modlitwę eucharystyczną, a wię dopiero po modlitwie nad darami.
f) (KL) Sprzeczność do rysunku
(PO) Sprzeczne ze schematem na stronie 266
(WK) zdaniem autora tekstu ten sposób jest lepszy i mający większe poparcie dokumentów ale w rysunkach umieszczono różne wersje - do dyskusji
g) (x.CzK) nie podczas, ale przed epiklezą;
(WK) diakon przed epiklezą czy podczas zdejmuje palkę?
(x.SzF) "podczas epiklezy"? - a może jeszcze przed?
h) (x.MDz) może!
(Micz) Czy nie mogą okadzać ministranci? Co w sytuacji, gdy jest tylko jeden diakon?
(x.SzF) słowa w nawiasie niepotrzebne
k) (x.CzK) dlaczego ma podchodzić aż do ambony? robi to od ołtarza
(WK) rzeczywiście - po co podchodzić do ambony
o) (Micz) Co to znaczy "per intictionem"?
q) (x.SzF) "odpowiedni czas" - jaki to czas?
371, 372, 373
(x.SzF) czy te uwagi nie odnoszą się do Mszy odprawianych nie przez biskupa?
373
d) (Micz) Przecież nie ma "procesji wyjścia" - patrz punkt 361.
g) (KL) Służba liturgiczna pozdrawia skłonem tylko księdza biskupa
375
c)(x.SzF) "udziałem wiernych" - w czym?
376
a)(Micz) "Diakon niesie uniesiony Ewangeliarz..." - wystarczy "niesie Ewangeliarz..." ewentualnie "wysoko trzymając" czy tp.
b) (JP) Jak w 347 pkt 2. decyzja do KEP czy puryfikuje przy absencji diakona, akolita ustanowiony ?
 powinno być- nie opuściwszy skłonu
377
b) (Micz) "... ministrantów niosących turyfer i świece" -> "... kadzidło i świece"
c) (x.CzK) diakon całując księgę mówi: Niech słowa Ewangelii...
(x.MDz) całuje księgę sam albo zanosi do ucałowania biskupowi.
378
c) (KL) bez słowa "de more"
(x.CzK) nie przyklęka lecz klęczy
(x.MDz) "de more" - wg zwyczaju, a nie "może". Poza tym nie "przyklęka" bo to krótki gest, ale "klęczy" (postawa)! W Polsce taki zwyczaj!
(WK) klęczy
(x.SzF) przyklęka czy może przyklęknąć - jaśniej
d) (x.MDz) może okadzać, a nie okadza.
i) (KL) jak to opisano wyżej czyli gdzie ?
381
(DanJ) Autor wymienia wiele grup, które wydają mi się nie tak aktywne, jak odnowa, oaza czy neokatechumenat. Najważniejsza uwaga, jaka powinna się tu znaleźć, to przypomnienie, że grupy te zobowiązane są do przestrzegania ogólnych norm liturgicznych.
382
(DanJ) Czy nie wystarczy napisać, że Eucharystia powinna się odbywać w miejscu godnym jej sprawowania? Poza tym nie zgadzam się ze stwierdzeniem, że: "Nigdy nie należy sprawować Eucharystii w sypialni". Trzeba tu uwzględnić osoby chore, które nie mogą ruszać się z miejsca.
386
b) i e) (x.CzK) gdzie jest takie prawo?
(WK) przytoczyć z dokumentu o sprawowaniu Mszy w gr specjalnych poparcie punktów b i e
390
(DanJ) Już na początku w zasadach ogólnych w punkcie nie rozumiem stwierdzenia autora, że współsprawowanie liturgii dotyczy dzieci. Wydaje mi się, że dzieci we Mszy św. tylko uczestniczą, a celebrować ją, czyli współsprawować mogą jedynie kapłani.
392
(DanJ) Nie podoba mi się stwierdzenie w ostatnim zdaniu, że przepisy dopuszczające by któryś z dorosłych skierował do dzieci słowo po Ewangelii straciło obecnie rację bytu. Dlaczego straciły? Dyrektorium o Mszach z udziałem dzieci dopuszcza homilie osoby świeckiej.
395 abc
(x.SzF) zachodzą sprzeczności (a może to są jakieś warianty?). Całość tego punktu niejasna i budzi kontrowersje - po co to skracanie? I czy ono wytworzy oczekiwane tu nastawienie dzieci? "obrzędy są w nadmiarze"!? - dziwne stwierdzenie.
395 i n
(MiMN) Czy w każdą niedzielę powinna być w parafii Msza dla dzieci? Naszym zdaniem w liturgii niedzielnej powinny uczestniczyć rodziny RAZEM a nie każde osobno, to rozbija jedność i utrudnia świadectwo rodziców względem dzieci.
397c
(x.SzF) kompletnie nieżyciowe
397d
(x.SzF) a co z Credo w tym miejscu?
399
(DanJ) czytania na Mszy św. mogą czytać dzieci. Koniecznie trzeba dopowiedzieć, że nie mogą to być osoby niepoważne. Mogłyby one zakłócać porządek Mszy św., a przez to słowo Boże straciłoby na ważności.
b) (x.SzF) homilia w formie dialogu - niebezpieczeństwo rozproszenia uwagi, zwłaszcza gdy homileta robi coś w rodzaju pikniku lub wiecowiska
400
by adaptacje były przygotowane, a nie improwizowane
404
(WK) dla dzieci, dla dorosłych, sformułowania wzięto z polskiego tłumaczenia "Dyrektorium", z tytułów rozdziałów II i III; w tekście natomiast są sformułowanie "z udziałem dzieci"
(x.CzK) Msza nie dla dorosłych, ani nie dla dzieci, lecz z dziećmi (cum populo)
407
(x.SzF) dziecko w takiej sytuacji nie poczuje się zlekceważone; jest rzeczą oczywistą, że dzieci nie rozumieją jeszcze tego, co rozumieją dorośli, natomiast źle by się stało, gdyby dzieci poczuły się najważniejsze.
b) (x.MDz) dopisać ukłony przed i po okadzeniu (CE 1109).
415
e) (KL) W punkcie tym zapomniałem napisać na co może podać się redakcja.
Jest to prośba Episkopatu Polski (w sprawie odprawianie nabożeństw majowych i październikowych przy wystawionym Najświętszym Sakramencie) przedstawiona na audiencji 7 grudnia 1968 roku Ojcu Świętemu Pawłowi VI - odpowiedź brzmiała: "Aprobujemy chętnie propozycję, które wysunęliście".
Zostało to ogłoszone w Komunikacie biskupów polskich w sprawie nabożeństw dodatkowych, Warszawa, 13.II.1969: "Tradycyjne nabożeństwo do Najświętszej Maryi Panny, szczególnie majowe i różaniec październikowy, należy odprawiać wobec Najświętszego Sakramentu"
e) (KL) Przed różańcem powinno być krótkie Eucharystyczne wprowadzenie.
Czemu redakcja powołuje się tak często na Elliota, skoro jest to ceremoniał amerykański dostosowany do liturgii w Stanach Zjednoczonych. W tym punkcie wystarczy napisać o rzeczy odnoszącej się do Polski. Po co korzystać z rzeczy zagranicznej jeśli mamy swoją:
416
f) (KL) nie dzwoni ceremoniarz tylko ministrant dzwonków, nie dzwonkami tylko gongiem. (tak jest w Ameryce a nie w Polsce)
e) okadza turyferariusz, nie zapomnieć że jest też nawikulariusz
i) turyferariusz i nawikulariusz
416 g
(x.SzF) "bokiem do ludu" - dziwactwo?

Rozdział II - Inne Sakramenty Święte

(x.CzK) Odnośnie do sakramentów świętych: nie ma potrzeby cytowania dokumentów Kościoła dotyczących poszczególnych sakramentów. Raczej należałoby przypomnieć jak je poprawnie celebrować, zwłaszcza w połączeniu ze Mszą św. z udziałem służby liturgicznej. Nb. nie ma nic o księgach liturgicznych. Zaznaczyć, że liturgię należy celebrować według ich najnowszych wydań.
(RJ) Sam rozdział drugi, części drugiej Ceremoniału jest potraktowany zbyt ogólnikowo. Autor poświęcił więcej miejsca wyjaśnieniom teologiczno - liturgicznym (które też są potrzebne), natomiast z części praktyczno - liturgicznej nie ma prawie nic. Jak wywnioskowałem, koncepcja Ceremoniał parafialnego jest taka, że ma to być księga wskazująca jak w danym momencie sprawowanej liturgii mamy postępować, co jest potrzebne, jak się zachować. Ma to być też księga udostępniona ludziom świeckim (zespołom liturgicznym), więc język tej księgi musi być dla nich zrozumiały. Chciałbym dodać, że we wstępie do tego rozdziału autor niepotrzebnie tyle cytuje z Katechizmu Kościoła Katolickiego, czy Kodeksu Prawa Kanonicznego, czy wielu innych dokumentów dotyczących liturgii. Owszem trzeba podać źródła, ale trzeba wiele rzeczy przedstawić tak by dla przeciętnego wiernego, niezależnie czy to będzie ministrant, lektor, czy z pośród tych którzy poza prezbiterium uczestniczą w liturgii.
(RJ) Jeżeli wszystkie sakramenty, tak jak sakrament Chrztu, mają być tak samo omówione, to cel mija się z założeniem księgi. Dobrym wzorem jest rozdział pt. Wprowadzenie teologiczne i pastoralne w "Obrzędach Chrztu dzieci" (pkt. 5-22). Warto też wspomnieć o kilku formach sakramentu Chrztu: chrzest dzieci lub jednego dziecka poza Mszą świętą, na Mszy świętej, chrzest udzielany przez katechetów, chrzest w niebezpieczeństwie lub w obliczu śmierci, itp.
To samo tyczy się sakramentu Bierzmowania z uwzględnieniem obrzędów Bierzmowania na Mszy świętej, jak i poza Mszą świętą, jak obrzędy Bierzmowania chorego w niebezpieczeństwie śmierci.
Przy omawianiu sakramentu Pokuty, autor powinien dokładnie omówić ten sakrament. Ze względu na swoją bogatą różnorodność. To nie tylko spowiedź, ale też i liturgia pokutna, do której dokumenty liturgiczne i Ojciec Święty szczególnie zachęcają.
417-451
(Micz) Uwaga ogólna: Trzeba by więcej napisać o funkcjach zarówno ministrantów jak i świeckich (np. chrzestnych, świadków bierzmowania, małżeństwa): kto mógłby czytać lekcje, nieść dary w procesji. Eucharystia została już opisana w innym rozdziale, ale chyba właśnie w tym powinno być napisane coś o Pierwszej Komunii świętej. Dobrze byłoby też opisać obrzędy liturgiczne i prawne przy tzw. małżeństwie konkordatowym.
417
(x.SzF) drugie zdanie jest niepotrzebne (powtarza się w 418)
419
(Micz) Cytat z KKK powinien być nieco przekształcony: raczej "Katechizm przedstawia..." a nie "Katechizm przedstawi...", bo to sugeruje, że dalej mamy katechizm, a nie ceremoniał.
421
(x.CzK) dodać i Pontyfikał
424
(x.SzF) "wskazaną" - wskazanej; jak byłyby organizowane (np. dla dwojga narzeczonych przed ślubem) i kogo konkretnie miałyby dotyczyć te kręgi liturgiczne? Przyjmujących sakramenty? To byłoby stanowczo za mało jak na przygotowanie do przyjęcia sakramentów - wskazać na pilną potrzebę duszpasterstwa sakramentalnego.
(RJ) Chciałbym się zgodzić z autorem, że do sakramentów trzeba się przygotować, ale coś takiego jak "Krąg liturgiczny" w parafiach nie istnieje i chyba istniec nie musi. W poprzednich rozdziałach niby jest wytłumaczone to pojęcie, ale ja mam pewne wątpliwości. Proszę się odwołać do Wprowadzenia ogólnego "Obrzędów chrztu dzieci" (np. rozdz. 2, pkt. 7).
425, 426
(x.SzF) podać jakieś propozycje, np. podsuwanie gotowych tekstów śpiewów - na ekranie lub ze śpiewników (zresztą trudne do realizacji, ponieważ zgromadzona społeczność jest na ogół przypadkowa, z różnych stron, a więc niezorganizowana w żaden sposób i najczęściej w większości religijnie obojętna - zwłaszcza dotyczy to ślubów).
427
(x.SzF) propozycja mało praktyczna, niewiele zmieni.
(RJ) Jeżeli poruszamy sprawę postawy uczestników liturgii, można by trochę więcej powiedzieć na ten temat. Dokładnie powiedzieć jak, kiedy i co. Trzeba założyć, że wierni będący przy udzielaniu takich sakramentów jak: chrzest, bierzmowanie, czy małżeństwo, nie są najbardziej gorliwymi w uczestnictwie podczas takiej liturgii.
428
(x.SzF) położyć nacisk na zachowanie fotografów, określić bliżej zasady ich obecności i aktywności; dać duszpasterzom jakąś sankcję i nakłaniać do konsekwentnego, stanowczego, choć uprzejmego egzekwowania tych zasad.
(x.CzK) wcześniej było, że są dwie posługi (lektor i akolita), dlaczego więc fotograf pełni "posługę"
(KL) Co do fotografowania to można zalecić przeczytanie "Wskazań Komisji Episkopatu Polski do spraw Liturgii i Duszpasterstwa Liturgicznego dotyczące fotografowania i filmowania podczas celebracji Liturgii".
(RJ) W punkcie pierwszy raz w życiu wyczytałem, że być kamerzystą czy fotografem to posługiwać na liturgii. To nie są posługi !
431 - 7
(MiMN) Problem sakramentu Chrztu św. () powinien uwzględniać sytuację nadzwyczajną, gdy osoby świeckie w obliczu zagrożenia życia zmuszone są udzielić Chrztu św. tzw. "z wody". Niejednoznaczności i duża odległość w czasie od katechezy szkolnej powoduje iż mimo właściwej intencji, wiary, a nawet częściowo formy istnieją potem trudności z jednoznacznym uznaniem ważności tak udzielonego Chrztu św.
432
(MiMN) Czy nie należałoby preferować liturgi Sakramentu Chrztu św. w połączeniu z "sumą" parafialną? Wszak to jest również obrządek przyjęcia nowego członka tej wspólnoty.
W rozdziale nie ujęto obrządku dopełnienia Sakramentu w przypadku wcześniejszego Chrztu "z wody".
Sądzimy także, że niezależnie od odpowiednich Ksiąg Ceremoniał powinien zawierać wskazania dla służby liturgicznej podczas sprawowania liturgii innych sakramentów , oraz pewne schematy nabożeństw np. Nabożeństwa Pokuty czy Drogi Krzyżowej (z wyraźnymi odnośnikami do w/w Ksiąg ) aby uniknąć improwizacji i "radosnej twórczości".
436
(x.CzK) znak krzyża nie jest dopełnieniem obrzędu, lecz istotnym znakiem w obrzędzie przyjęcia dzieci
439
(x.CzK) na podstawie czego takie postanowienia?
439 c
(x.SzF) problem białych szat wobec powszechnie używanych białych szmatek - śliniaczków.
446
(x.CzK) sakrament pokuty i pojednania
447
(RJ) Punkt 447 poświęcony sakramentowi Namaszczenia Chorych. Jest on najmniej znany wśród wiernych i zazwyczaj kojarzony jest z Wiatykiem. A przecież jest wielka różnica. Potrzeba więcej szczegółowych informacji. Jaka przy sprawowaniu tego i innych sakramentów jest rola służby liturgicznej? A dzień chorych w parafii? Co jest potrzebne do sprawowania tego obrzędu? Jak szafarz a jak wierni powinni się zachować?
Rozdział ten poświęcony jest wszystkim sakramentom, jednak Sakrament Święceń nie musi być tu omawiany dokładnie. Przecież tego sakramentu udziela się w katedrze, a nie w kościele parafialnym, dla jakiego pisana jest książka.
448
(x.CzK) sakrament święceń
451
(MiMN) Projekt Ceremoniału nie zawiera Zadnej propozycji kiedy (poza rekolekcjami) można sprawować obrzęd Odnowienia Przyrzeczeń Małżeńskich.
(RJ)Ważną rzeczą jest podanie uwag dotyczących zachowania i postaw podczas obrzędów czy to na Mszy świętej, czy poza nią. Tutaj można podać wiele uwag praktycznych np. dotyczących filmowania, robienia zdjęć, dekoracji, itp.

Rozdział III - Rok Liturgiczny

(x.RN) Czy zostawić "Okres Wielkanocny" czy pokusić się o nazwę ks. Hartlieba "Okres Pięćdziesiątnicy Radości Paschalnej"?
(TK) Rozdział ten zawiera wiele elementów z roku liturgicznego. Jednak wszystkie, z wyjątkiem Świętego Triduum Paschalnego są opisane zbyt pobieżnie (teksty najczęściej przepisane z różnych książek i opracowań liturgicznych) i ogólnikowo. Natomiast Święte Triduum Paschalne zostało opisane przesadnie szczegółowo i choć sam szkielet nie budzi większych zastrzeżeń jednak nie udało się uniknąć wielu błędów praktycznych pojawiających się w konkretnych elementach liturgii. Pozwoliłem sobie poniżej wypisać punkty które moim zdaniem powinny zostać poprawione a niektóre usunięte z tekstu.
(x.CzK) Odnośnie do roku liturgicznego: słusznie wyeksponowano celebrację Triduum Sacrum. Zalecić celebracje pokutne w Adwencie i W. Poście. Podać zasady celebracji głównych nabożeństw związanych z rokiem liturgicznym: Różaniec, Droga Krzyżowa, Gorzkie Żale, nabożeństwa majowe i czerwcowe.
Liturgia Godzin: podać najważniejsze zasady celebracji Jutrzni i Nieszporów.
(KL) Wielki Tydzień - można byłoby tu polecić dwie książki "Zwycięzca śmierci" i "Liturgia Wieliego Tygodnia"
(JP) Do części II Triduum Paschalne: uwaga merytoryczna : w Wielki Czwartek nie przygotowuje się monstrancji, tak jak napisano w komentarzu.
 Dobrze jest przypomnieć, aby w czasie Komunii św. kapłanów we Mszy Wieczerzy Pańskiej przez przypadek nie połamać Hostii do wystawienia w Wielki Piątek.

456-58
(x.SzF) "święto - odpoczynek" dać po świętowaniu i apostolstwie, bo chrześcijańska niedziela to przede wszystkim wspomnienie zmartwychwstania Chrystusa.
464-66
(x.SzF) Misterium Wcielenia nieco zlekceważone! Zwłaszcza w zestawieniu z obszernym omówieniem Dnia Pańskiego. Oprócz podania teologii Wcielenia (której tu mamy stanowczo za mało) dobrze by było poruszyć pojawiające się też niektóre zagadnienia praktyczne, np. związane z adwentowymi roratami (tutaj obyczajowość mocno dochodzi do głosu, a z nią różne nieprawidłowości).
465
(Micz) Można wyróżnić okres do 16 grudnia i od 17 grudnia, wspomnieć też o roratach.
466
(Micz) Można dodać uwagi (tu lub odesłać do innych punktów ceremoniału) o śpiewie kolęd podczas liturgii. Zasugerować niezastępowanie hymnu "Chwała na wysokości Bogu" kolędą.
480-511
Przy opisie liturgii Triduum wartałoby oprócz opisu przebiegu całej celebracji zrobić także szczegółowy opis poszczególnych funkcji, tak jak jest to dla Wigilii Paschalnej - to wielkie ułatwienie dla ceremoniarza, ministrantów, komentatorki itd.
468
(x.SzF) drugie zdanie ma zły styl - "przeżywanie" jest słowem nieodpowiednim, lepiej: organizowane, odprawiane, ale już nie "wiele indywidualnych...". Brakuje teologii Wielkiego Postu - choćby jednego zdania z KKK.
469
(x.SzF) Akcenty są rozłożone nierówno, przygotowanie obrzędów zawsze dotyczy wąskiego grona, nie jest więc "ważnym aspektem przeżywania Wielkiego Postu". Argumentacja: duch - ciało jest naciągana, nie o to przede wszystkim chodzi w celebracji liturgicznej.
469 b
(x.SzF) "komentatorka"? czy to już przesądzone, że nie komentator?
469 b c d
(x.SzF) posługę czy funkcję? do czego odnosi się określenie: posługa? posługa słowa czy posługa komentatora? posługa chleba czy posługa akolity? do osoby czy rzeczywistości obsługiwanej?
474
(o.KL) zbędny negatywny przykład odnośnie do godzin rozpoczynania celebracji.
476
(Micz) Wielki Piątek 15:00 - to teoretycznie idealne rozwiązanie, ale w Polsce Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy.
482
c) (x.SzF) na czym polega ta szczególność?
d) (x.SzF) nie: "prawdziwa", ale jak w wersji polskiej: wzajemna; chodzi tu o organizację procesji czy darów? pierwsze zdanie jest niepotrzebne.
e) (TK) nie ma funkcji komentatorki. Może występować osoba pełniąca funkcję "komentatora", niezależnie czy to jest mężczyzna, czy kobieta. Zwrot ten powtarza się praktycznie w każdym dniu Triduum dlatego w dalszej części będę pomijał ten błąd.
g) (x.SzF) zespół czy zespoły? pierwsze zdanie jest niepotrzebne.
483
(e) (JP) bez monstrancji, chyba że coś się zmieniło?
KL) po co monstrancja w Wielki Czwartek ?
(WK) zamiast monstrancji puszka z welonem
(TK) w Wielki Czwartek nie używamy monstrancji,. Najśw. Sakrament przenoszony jest w puszce, okrytej welonem. Baldachim nie jest szatą liturgiczną, tylko sprzętem procesyjnym. Jeżeli procesja nie wychodzi na zewnątrz świątyni, baldachimu nie używa się..
484 a
(x.SzF) nie: "Procesja Wejścia", ale: wejścia.
484 c
(PO) Usługują chyba ministranci wody?
(TK) mało praktyczny do zastosowania (obrzęd umycia nóg)
484 f
(x.SzF) "przechowania" - dodać: i adoracji (482f).
488
b) (x.SzF) czy świecki rzeczywiście może śpiewać wezwania tej modlitwy?
f) Adoracja krzyża i Komunia św. w W. Piątek.
Sformułowane zalecenie jest sprzeczne z duchem obrzędu i z tradycją Kościoła. Właśnie w tych momentach było miejsce na wykonywanie przez chóry różnych śpiewów. Do obrzędu adoracji krzyża kompozytorzy pisali wspaniałe Improperia, Tekst więc trzeba zmodyfikować; Jest w tym czasie miejsce na śpiew chóru, scholi czy kantora, W pewnym zakresie do śpiewu powinni dołączać także wszyscy wierni.
490
(TK) Nie ma skłonu i oddania czci ołtarzowi. Na twarz pada tylko celebrans z diakonem, reszta asysty w tym czasie klęczy.
491
c) (KT) W liturgii Wielkiego Piątku nie ma koncelebry!
492
(TK) W Niedzielę Palmową czytamy opis Męki Pańskiej wg. jednego z trzech synoptyków, natomiast w czasie liturgii Wielkiego Piątku czytamy zawsze opis Męki Pańskiej wg. św. Jana
494
a) (x.SzF) po co te powtórzenia? "Wskazane jest..." - na jakiej podstawie? Nie chodzi o wyróżnienie osób lub zespołów, ale o podkreślenie rangi modlitwy!
b) (TK) Modlitwę powszechną nie może śpiewać jeden z koncelebransów ponieważ w tym dniu nie ma koncelebry. Wezwania śpiewa diakon, a modlitwy celebrans.
497
c) (x.SzF) "we w niesieniu" - trzeba się na coś zdecydować. Stanowczy sprzeciw wobec pomysłu wyboru osoby, który w ogóle nie bierze pod uwagę wymiaru emocjonalnego zarówno w odniesieniu do tej osoby (wyróżnienie???), jak i pozostałych uczestników liturgii. Trochę wyobraźni, Panowie! Znów nie chodzi tu o osobę, ale o znak! Ludzie mają zwrócić uwagę na TEN znak, a nie na rzeczywistość do niego zbliżającą.
495
(x.IrP) Procesja do Grobu Pańskiego.
Dziś przyjmuje się inną nomenklaturę; procesja do Bożego Grobu. Chodzi o odróżnienie autentycznego Grobu Pańskiego, który znajduje się w Jerozolimie i od lokalnych "grobów" stawianych w kościołach i
506
(x.SzF) "Drugi dzień... nazwany został Misterium..." - rażąca niekonsekwencja - zob. 476.
509
(TK) punkt zbudowany chaotycznie i pozbawiony sensu
512-550
(Micz) Zbyt pobieżnie opisano procesję rezurekcyjną. Niesie się w niej krzyż z czerwoną stułą i figurę Zmartwychwstałego, a często i paschał, choć w Mszale nie ma na ten temat wskazówek (np. w którym miejscu procesji powinien być niesiony).
515
(x.SzF) "odprawianie nocy Wigilii" - o co tu chodzi?
521
(x.SzF) "...aby wyrażało osobę, która je odczytuje" - jaki to ma mieć sens.
522
(TK) punkt ten nie wnosi nic istotnego do treści, uważam że może zostać wykreślony z opracowania.
523
b) (x.SzF) niech ognisko będzie umieszczone na jakimś stalowym urządzeniu (jak gril) - tak będzie wygodniej i zdecydowanie estetyczniej.
c) (x.SzF) poruszyć problem prawdziwości znaku jakim jest Paschał - ma być woskowy, a nie z wkładem olejowym.
g) (Micz) wątpliwość: Czy przed procesją rezurekcyjną min. światła mogą/powinni znów zanieść wiernym światło od paschału?
525-526
(x.CzK) co znaczą wyrażenia: posługa wody, posługa ołtarza, krzyża i kadzidła
527
(Micz) dopowiedzenie: W procesji rezurekcyjnej niesie się krzyż z czerwoną stułą.
(x.MDz) przyozdobiony krzyż.
529
(X.IrP) Posługa komentatorki. Chyba: posługa komnetatora? Inna sprawa, że może nią być kobieta.
542
(PO) Czy w czasie Wigilii Paschalnej wierni powinni być pokropieni wodą święconą, czy wodą chrzcielną? Myślę że jest to ważne rozstrzygnięcie. Mszał mówi o pokropieniu wodą święconą, ale wcześniej mówi o błogosławieństwie wody chrzcielnej (a tylko gdy jej nie ma o błogosławieństwie wody do pokropienia) Niestety nie mogłem tego sprawdzić, gdyż moje Paschalis solemnitatis gdzieś mi się zapodziało. Jednak z tego co wiem w łacińskim wydaniu typicznym mszału, pokropienie wodą chrzcielną jest przewidziane także w niedzielę, dlaczego u nas jest tylko pokropienie woda święconą?
552
(o.KL) nie mówi się II Nieszpory, ale Nieszpory.
553
(KL) Gdzie powinno być zakończenie nieszporów ?, przy chrzcielnicy?
555
(Micz) Dobrze byłoby opisać pewne szczególne obchody np. Święto Ofiarowania Pańskiego 2 lutego.
556
(Micz) Wartałoby opisać roraty oraz nabożeństwa: majowe, różaniec itd.

Rozdział IV - Liturgia Godzin

558-582
(Micz) Wartałoby napisać coś o komplecie i łączeniu liturgii godzin z Eucharystią.
569
(GI) ilość świec powinna być parzysta: 2, 4 lub 6; nie wydaje się być koniecznym pisanie o antependium, gdyż ołtarze posoborowe nakrywa się obrusem i nie obwiesza żadnymi dodatkowymi emblematami.
sugestia wydaje się mało praktyczna z tego względu, że czytanie lektor ma w swoim brewiarzu, z którym może podejść do ambonki i z niego przeczytać fragment Pisma;
po co przygotowywać jakieś krzesła, przecież w każdym prezbiterium jest stałe miejsce przewodniczenia (inną rzeczą jest to czy dobrze usytuowane czy niepoprawnie) i siedzenia dla posługujących; trudno też sobie wyobrazić by na przeciętnej parafii stale byli obecni diakoni i wydaje się, że Liturgii Godzin przewodniczy albo prezbiter albo diakon; ta propozycja maksymalnego zagęszczenia w prezbiterium moim zdaniem jest przesadzona i mało realna (co innego wspólnoty monastyczne);
(Micz) Co oznacza "wierzchnie nakrycie" ołtarza i "antependium"?
(x.MDz) Dlaczego 6 lub 4 świece? Wystarczą 2.
(PO) Myślę że przy omawianiu ołtarza przy znakach liturgicznych trzeba by wspomnieć o antependium, bo inaczej wzmianka o nim w tym punkcie może być nieczytelna. Swoją drogą, o ile biegniki na ambony widziałem, to antependium na ołtarzu odsuniętym od ściany widziałem tylko w bazylice św. Piotra na Watykanie.
570
(GI) Choraliści z pochodniami w procesji wejścia idący środkiem kościoła są w stylu oazowym na modłę, z całym szacunkiem, ojca Jana Góry, a to ma być ceremoniał do potrzeb parafii a nie jakiejś wspólnoty Czymś wręcz anachronicznym jest przytrzymywanie boków kapy celebransa przez diakonów. Proponuję to usunąć z tekstu.
(PO) Sprzeczne ze schematem na str. 268.
(KL) Sprzeczność punktu z końcowym rysunkiem. Kwestia turyferariusza i nawikulariusza. Gdzie diakoni trzymają kapę kapłanowi ?, Przypomina to dzieci trzymające na ślubie suknie Panny Młodej.
(WK) patrz: CE 193 - dokument nie wyróżnia tu T i N, mają iść z innymi posługującymi, bo kadzidła na początku niż używa się., schemat ze s 268 należy poprawić. Dokumenty nie mówią nic o 1 linii, czy ma to znaczenie estetyczne?
571
(KL) Gdzie w Polsce duchowni są w chórze, a jeśli są to gdzie wychodzą razem ze służbą liturgiczną w procesji wejścia.
(GI) Nie rozumiem dlaczego "ubrany chór siedzący w przednich stallach lub otaczający ołtarz całują go lub przyklękają w parach. Nawet w Tyńcu mnisi nie kręcą się po prezbiterium tylko gromadzą się wcześniej i grzecznie siedzą w stallach, ołtarz całuje tylko przewodniczący liturgii i to wszystko. Poza tym w tekście stoi, że "całują ołtarz lub przyklękają" - jest to mało precyzyjne i w praktyce grozi zamieszaniem. A po co robić zamieszanie? Liturgia ma być przejrzysta i prosta.
572
(GI) celebrans może przyjść do miejsca przewodniczenia z brewiarzem w ręku i chyba można wyeliminować ministranta księgi;
573
(Micz) Można by przypomnieć o geście krzyża na wargach podczas "Panie, otwórz wargi moje".
574
(GI) zdanie: "w niektórych kościołach stoi się w czasie psalmów" nie daje żadnej konkretnej wskazówki jak powinni się zachować uczestnicy liturgii; poza tym wstający, to znów siadający kantor jest na parafii nieosiągalny a funkcję jego pełni organista;
576
(X.IrP) Responsorium krótkie. Jako odpowiedź na słowo Boże śpiewa się responsorium. Wykonuje je psałterzysta z ambony, gdyż jest to odpowiednik psalmu responsoryjnego.
578
(Micz) wątpliwość: Czy podczas Benedictus też okadza się ołtarz?
579
(Micz) dopowiedzenie: Po Magnificat (nieszpory) lub Benedictus (jutrznia). Próśb nie ma w innych godzinach.
582
c) (x.MDz) Czy nie stosować jak Mszy z aklamacją na końcu czytania?
rys. s. 263 Ewangeliarz ma być na środku ołtarza, a nie z brzegu. Może umieścić 2 rysunek, gdy do ambony można podejść tylko z 1 strony. Zlikwidować przymiotnik "posoborowy".
g) (GI) Dlaczego zamiast terminu "komentator" określającego funkcję, którą może pełnić zarówno mężczyzna jak i kobieta jest użyty termin "komentatorka - czy to nie przypadkiem jakieś feministyczne inklinacje ?
(X.IrP) Podobnie jak na s,200 - dlaczego komentatorka?

Rozdział V - Inne celebracje liturgiczne

(x.AK) brakuje mi m.in. ceremoniału na wizytację parafii przez biskupa: jak w parafii witać biskupa? Brak ceremoniału instalacji nowego proboszcza. Brakuje w ceremoniale wskazań o miejscu dla zaproszonych oficjalnie władz świeckich (w Ceremoniale biskupów coś jest o tym, ceremoniały np. hiszpański dość dużo o tym piszą). Czy nie przydałyby się też jakieś cytaty z protokołu dyplomatycznego, prznajmniej w tym fragmencie, który odnosi się do uroczystości kościelno - państwowych? Przecież nie wszędzie rządzi głupia komuna i czymś zwykłym staje się obecność oficjalnych przedstawicieli władz świeckich na uroczystości kościelnej.
585
(x.SzF) po co to powtórzenie z 584?
596
(MiMN) Nieco kontrowersji wzbudza błogosławieństwo miejsc pracy "zamawiane" przez pracodawców, gdy niestety chwilę potem te miejsca wykorzystywane są do oszust podatkowych i okradania pracowników. Podobnie jest ze środkami transportu, które często są wykorzystywane "nieetycznie".
Czy te błogosławieństwa powinny być udzielane bez "zastanowienia" komu i kiedy? Czy nie należy z wielkim naciskiem podkreślać , że błogosławione przedmioty i miejsca mają służyć zgodnie z Wolą Bożą?
600
(x.CzK) sutanna nie jest strojem liturgicznym
(x.SzF) przecież nie można nakładać stuły na komżę (OWMR 298)
604-611
(Micz) Wartałoby napisać więcej o funkcjach liturgicznych (ministrantów i świeckich) podczas pogrzebu w kościele, podczas procesji na cmentarz i na cmentarzu.